The Farewell (Kłamstewko). Oparte na prawdziwym kłamstwie.

          W Kłamstewku następuje zderzenie dwóch kultur: chińskiej i amerykańskiej. Wychowana w Stanach Zjednoczonych Billi (Awkwafina) nie może pogodzić się z faktem, że jej żyjąca w Chinach babcia jest okłamywana przez całą rodzinę odnośnie stanu swojego zdrowia. Nai Nai (świetna Zhao Shuzhen) umiera na nowotwór płuc nic o tym nie wiedząc, albowiem najbliższa rodzina i lekarze trzymają diagnozę w ścisłej tajemnicy przed staruszką, a wszystko to w trosce o jej samopoczucie i z obawy o przyspieszenie nieuniknionego losu. Aby rozrzucona po całym świecie familia Nai Nai mogła ją zobaczyć po raz ostatni i w ten sposób pożegnać się z seniorką rodu, nie zdradzając jednocześnie prawdziwego powodu wizyty, organizowane w Chinach jest wesele jednego z wnuków staruszki, na które ściągają wszyscy bliscy kobiety, na czele z jej amerykańską wnuczką, Billi, która z rodzinnym kłamstwem ma największy problem. Kłamstewko w lekki i komediowy sposób opowiada o sprawach największej wagi, o rodzinnych więzach, miłości i przede wszystkim o krańcowo różnym podejściu do choroby oraz śmierci w kulturach Wschodu i Zachodu.

          Komediodramat The Farewell oparty jest na rzeczywistym kłamstwie w rodzinie Lulu Wang, reżyserki i autorki filmowego scenariusza, której własna babcia stała się przedmiotem tak wyrafinowanego oszustwa. Kłamstewko jest amerykańsko-chińską koprodukcją, która w inteligentny sposób zderza ze sobą zasadnicze różnice kulturowe pomiędzy krajem przodków reżyserki, Chinami, a amerykańską kulturą, w której Lulu Wang wychowywała się od dziecka. Obraz pokazany został na Sundance Film Festival w styczniu 2019 roku, walcząc tam w głównym konkursie dramatycznym. Kłamstewko stało się prawdziwym objawieniem tego festiwalu i bez dwóch zdań jednym z najlepszych niezależnych filmów 2019 roku.

          Rodzice Billi (znana głównie z komediowych ról Awkwafina) nie chcą zabrać ze sobą córki w podróż z Ameryki do Chin, obawiając się, że bardzo emocjonalna w obejściu Billi zdradzi od razu rodzinny sekret o prawdziwym stanie zdrowia babci Nai Nai (Zhao Shuzhen). Billi jedzie jednak do Chin na wesele swojego kuzyna, które jest tylko pretekstem dla całej rodziny do zobaczenia się po raz ostatni z umierającą na raka płuc staruszką. Nie wiedząca nic o prawdziwym stanie swojego zdrowia Nai Nai jest źródłem nieustannego komizmu w filmie, pomimo wieku bowiem i pogarszającej się kondycji, seniorka rodu tryska wprost energią oraz życiową witalnością. Nie brakuje jej też dobrego humoru, którym bez przerwy rozkręca towarzystwo i przyćmiewa minorowe miny członków swojej familii.

          Lulu Wang w Kłamstewku osiąga perfekcyjny balans między komedią a dramatem, lekko i z werwą opowiadając o trudnych sprawach, z uśmiechem oraz pogodą ducha traktując o chorobie i groźbie śmierci najbliższej osoby. W The Farewell jest też umieszczony niewyobrażalnie silny ładunek melancholii, który eksploduje z całą mocą w poruszającym do łez finale filmu. Melancholia Kłamstewka nie bierze się tylko z moralnego dylematu członków rodziny, oszukujących rozmyślnie swoją ukochaną matkę, siostrę i babcię. Do smutku oraz zadumy nastraja sama idea powrotu do szybko zmieniających się Chin, z których rodzina Nai Nai wyemigrowała albo do Japonii, albo do Ameryki (jak w przypadku rodziców Billi). Wydaje się, że świat wspomnień z dzieciństwa umrze niebawem wraz z odchodzącą seniorką rodu, która wydaje się jedynym stałym i niewzruszonym punktem w tym krajobrazie postępu oraz ekonomiczno-kapitalistycznej przemiany nowoczesnych Chin. Zagubiona w tych nowych Chinach wydaje się być przede wszystkim zagrana przez Awkwafinę Billi, która wychowana w Nowym Jorku od wczesnego dzieciństwa, nie potrafi już mentalnie odnaleźć się w kraju swoich przodków, z którego emigrowała z rodzicami jako kilkuletnia zaledwie dziewczynka. Interakcje Billi z babcią Nai Nai to jeden z najmocniejszych atutów Kłamstewka: pełna energii i pozytywnego humoru staruszka jest jedynym ogniwem łączącym dorosłą Billi z jej dziecięcym wspomnieniem Chin oraz dawnego, nieistniejącego już domu. Jako ulubiona wnuczka babci, Billi ma podwójnego moralnego kaca z powodu kłamstwa, jakim karmiona jest niczego nieświadoma Nai Nai.

          Znakomity film Lulu Wang osiąga godną podziwu maestrię w przedstawieniu różnic kulturowych pomiędzy Ameryką a Chinami, nie uciekając się leniwie do powszechnie znanych klisz oraz stereotypów. Billi musi zmierzyć się z faktem, że w Chinach pojedynczy człowiek stanowi bardziej część większej całości niż indywidualny byt, od którego wszystko zależy. Stąd też między innymi wynika zatajenie prawdy przez rodzinę w stosunku do chorej Nai Nai: odmawianie staruszce prawa do indywidualnej prawdy ma się przełożyć na ogólny dobrostan całej rodziny, która o wiele bardziej skorzysta na błogiej niewiedzy energicznej staruszki niż na przedwczesnym wpychaniu jej do grobu zabójczą samą w sobie informacją o jej śmiertelnej chorobie. W Ameryce takie ukrywanie prawdy o stanie zdrowia byłoby nie tylko nie do pomyślenia, ale w ogóle wbrew prawu. W Chinach jest to część ogólnie przyjętej tradycji w myśl przekonania, że to nie sam nowotwór zabija pacjenta, ale raczej strach przed nim. Fascynujące jest też przyglądanie się bohaterom Kłamstewka przy stole, gdy tak jedzą, wymieniają między sobą uwagi i przede wszystkim wiele mówiące spojrzenia, które przy chińskim stole zastępują często dyskusję na wrażliwe tematy. Przemilczenia, niedopowiedzenia i pełne emocjonalnego ładunku spojrzenia to dominanta w chińskiej rodzinie Billi, której amerykańska dusza od podstaw uczy się przy tym stole kultury przodków.