31 stycznia 2016

Short Term 12 (Przechowalnia numer 12). Gdy nie ma dokąd uciec.

          Fabuła Przechowalni numer 12 zaczyna i kończy się intensywnym pościgiem. Z tytułowej przechowalni (czyli schroniska dla nastolatków z dotkniętych patologią rodzin) próbują uciec co sił w nogach jej młodzi wychowankowie. W pogoń za nimi ruszają ich opiekunowie, w tym Grace (Brie Larson) i Mason (John Gallagher Jr.), sami pochodzący z rozbitych lub trudnych rodzin. Z ośrodka bardzo łatwo można czmychnąć, większość ucieczek kończy się jednak niepowodzeniem. Z jakiego powodu? Otóż rejterada w filmie nie jest jednoznaczna z ratunkiem. Prawdziwe pytanie w Short Term 12 brzmi bowiem nie jak zbiec, ale dokąd?


          Reżyserem oraz scenarzystą Przechowalni numer 12 jest Destin Daniel Cretton. Autor filmu oparł scenariusz na swoich prywatnych doświadczeniach w pracy z trudnymi dzieciakami. Najpierw nakręcił w 2008 roku na tej podstawie krótkometrażowy film pod tym samym tytułem. Obraz wygrał w 2009 roku Sundance Film Festival w kategorii najlepszy krótki film. Po tym sukcesie Cretton zdecydował się rozbudować oryginalny pomysł i w efekcie powstała pełnometrażowa wersja Short Term 12 z Brie Larson oraz John’em  Gallagher’em juniorem w rolach głównych. Film miał swoją premierę w marcu 2013 roku na festiwalu filmowym South by Southwest (SXSW) w Austin w Teksasie, gdzie też zdobył główną nagrodę dla filmu fabularnego. Obraz doceniono także na rozlicznych europejskich festiwalach, a nagrody przyznano mu m.in. w Atenach, Locarno, Hamburgu, Tallinie, Gandawie i Valladolid. Short Term 12 stał się tym samym jednym z najbardziej utytułowanych amerykańskich filmów niezależnych 2013 roku.


          Grace (rewelacyjna Brie Larson) oraz Mason (John Gallagher Jr.) są młodą parą pracującą wspólnie jako opiekunowie w tytułowym ośrodku dla trudnej młodzieży. Oboje pochodzą z rozbitych lub patologicznych rodzin, co tylko ułatwia im kontakt z podobnie doświadczonymi przez życie podopiecznymi. Grace i Mason próbują zbudować trwałą więź, jednak przeszłość Grace staje temu wyraźnie na przeszkodzie. Gdy do ich ośrodka przybywa zdolna i rezolutna Jayden (Kaitlyn Dever), jej osobiste problemy w domu przypominają Grace o jej własnych. Nawiązanie kontaktu między obiema dziewczynami skutkuje wzrostem napięcia między coraz bardziej niestabilną wewnętrznie Grace, a resztą jej otoczenia.


          Nakręcony w bardzo realistycznej, a nawet naturalistycznej konwencji dramat Przechowalnia numer 12 dotyka bardzo ciemnych stron ludzkiej psychiki. Obraz mierzy się ambitnie z rozlicznymi traumami, jakie młodzi ludzie mogą nabyć dojrzewając w patologicznym środowisku. Tytułowy ośrodek jest w filmie rodzajem bezpiecznej przystani dla niemających własnych rodzin nastolatków, lub dla tych dzieciaków, którzy z powodu kłopotów w rodzinie znaleźli się przejściowo w drodze pomiędzy jednym a drugim domem. Czas pobytu w ośrodku jest dla każdego ograniczony: limitem jest osiągnięcie prawnej pełnoletniości, czyli 18 lat. W takiej sytuacji znajduje się jeden z rezydentów schroniska-czarnoskóry Marcus (Keith Stanfield), który niebawem skończy 18 lat i będzie musiał opuścić ‘przechowalnię’. Marcus nie ma własnej rodziny, nie ma dokąd pójść. Stres i niepokój związany z wyjściem z ośrodka w obcy oraz nieznany świat prowokują chłopaka do autodestrukcyjnych zachowań.  Z kolei młodziutka Jayden (Kaitlyn Dever) trafiła do ośrodka z powodu problemów w domu z ojcem-alkoholikiem. Trzyma na dystans pozostałych lokatorów schroniska, jest opryskliwa w stosunku do opiekunów. Wie, że niebawem wróci do domu ojca, dlatego dokłada wszelkich starań, aby zamaskować strach przed powrotem.


          Centralnym punktem fabuły Short Term 12 jest relacja pary głównych bohaterów, Grace i Masona. Oboje mają własne traumy z dzieciństwa, szczególnie Grace. Wychowywany przez zastępczą rodzinę Mason pragnie zbudować z Grace trwały związek, dziewczyna jednak skupia się na swojej pracy w schronisku, pomagając innym dzieciakom próbuje wyzwolić się od własnych demonów. Demony z przeszłości jednak powracają ze zdwojoną siłą, gdy Grace domyśla się prawdziwej natury problemów swojej podopiecznej Jayden, z którą to nawiązuje bliższy kontakt. Na szczególną pochwałę w filmie zasługuje wyjątkowa kreacja Brie Larson (znanej głównie z udziału w komediowym serialu United States of Tara (Wszystkie wcielenia Tary) z Toni Collette w głównej roli). Aktorka z każdą swoją rolą staje się coraz lepsza, a w Short Term 12 po raz pierwszy udowodniła, że potrafi stworzyć wielowymiarową dramatyczną kreację na miarę Oscara. Brak nominacji do tej nagrody za tę właśnie rolę to duże niedopatrzenie Akademii. Warto też przypomnieć świetne drugoplanowe wcielenia Brie Larson w takich niezależnych produkcjach jak The Spectacular Now (Cudowne tu i teraz) czy Don Jon.


          Przechowalnia numer 12 nie jest przyjemnym w odbiorze filmem. Daleko mu jednak do depresyjnego lub ponurego portretu młodzieży z trudnych domów. W swojej kategorii jest prawdziwym klejnotem jaśniejącym pośród innych podobnych mu niezależnych obrazów. Short Term 12 zaczyna i kończy intensywny pościg. To prawda. Ale jest coś jeszcze. Każdy pościg w filmie poprzedza opowiadana przez Masona zabawna anegdota. Gdy się w te opowieści uważnie wsłuchamy, zrozumiemy, że życie otwiera przed nami coraz to nowe drzwi, nawet w sytuacjach pozornie bez wyjścia.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz